Komentarz

Rzeczownik deresz notuje Słownik języka polskiego Jana Karłowicza, Adama Antoniego Kryńskiego i Władysława Niedźwieckiego wydawany w Warszawie w latach 1900-1927. Autorzy słownika podają kilka znaczeń tego słowa: 1. koń maści dereszowatej; 2. człowiek o siwych włosach; 3. słaby trunek; 4. ławka, na której chłoszczą uczniów. Skupmy się jednak na dwóch pierwszych znaczeniach, które są do siebie bardzo podobne, oba odnoszą się bowiem do koloru włosów, tworzących okrycie ciała konia lub człowieka. Rzeczownik „deresz” pierwotnie odnosił się do konia właśnie, co poświadcza materiał zebrany przez Władysława Kuraszkiewicza i opublikowany w czasopiśmie „Język Polski” w roku 1949 w postaci artykułu pt. Nazwy maści końskich dziś i w 1539 r.. Rzeczownik deresz nie jest rzeczownikiem rodzimym, zdaniem Kuraszkiewicza pochodzi z języka węgierskiego. Jego drugie znaczenie poświadcza bardzo ciekawy mechanizm tworzenia słów gwarowych, którym są porównania do świata przyrody – ktoś, kto ma włosy w takim kolorze, jak sierść deresza również nazywany jest dereszem.

Monika Kresa

Miejsce:
Dąbrowa Białostocka (Podlasie)
Autorzy zapisu:
Aleksandra Sitek, Klaudia Mikucka, Kamil Sypytkowski, Anna Przyborowska, Norbert Mikucki, Patryk Wasilewski • Zespół Szkół Specjalnych im. Jana Pawła II w Grajewie
Słowa kluczowe:
wygląd człowieka