Komentarz

Latoś to wyraz ogólnogwarowy, co oznacza, że spotkamy go niemal na całym obszarze Polski. Notowany jest wprawdzie przez Słownik języka polskiego pod red. Witolda Doroszewskiego, ale z kwalifikatorem daw., co oznacza, że wychodzi już z użycia i rzeczywiście, dziś słyszymy go tylko z ust najstarszego pokolenia. Latoś to wyraz staropolski, oznacza tyle co 'w tym roku, tego roku'. W języku polskim mamy rok (w liczbie pojedynczej), ale lata (w liczbie mnogiej). Dawniej rzeczownik lato oznaczał nie tylko przyjemną porę wakacji, lecz przede wszystkim 'rok kalendarzowy'. Takie znaczenie poświadcza jeszcze pierwszy Słownik języka polskiego stworzony w latach 1807-1814 przez Samuela Bogumiła Lindego. Skąd natomiast wzięło się ś w przysłówku latoś? Jest to dawny zaimek wskazujący, dawny si znaczył tyle co 'ten', a zatem latoś to lato sie, czyli 'ten rok'. Warto podkreślić, że innym ogólnogwarowym wyrazem jest przymiotnik latosi w znaczeniu 'tegoroczny'.

Monika Kresa

Miejsce:
Ogrodniki (Mazowsze dalsze)
Autor zapisu:
Paulina Sawicka • Publiczna Szkoła Podstawowa SPSK w Ogrodnikach
Słowa kluczowe:
czas